100 jaar SGP Urk - Cijfers in beeld

Deze pagina vormt een bijlage bij het blad 100 jaar SGP Urk dat ter gelegenheid van dit jubileum is verschenen. Op deze pagina wordt door middel van cijfers duidelijk hoe in de afgelopen 100 jaar de Staatkundig Gereformeerde Partij op Urk haar plaats kreeg en deze tot op heden ook mag behouden. Soli Deo Gloria.

We wensen u veel leesplezier.

Politiek landschap

Inonderstaande grafiek zijn de stemverhoudingen in de Gemeente Urk weergegeven bij verkiezingen sinds 1921.

Grote verschuivingen zijn zichtbaar. In de jaren voor en net na de oorlog was de ARP groot op Urk. Later is de ARP opgegaan in het CDA, maar de klassieke christendemocratie moest op Urk toch steeds meer terrein inleveren aan de kleine christelijke orthodoxe partijen. Vanaf de jaren ’90 is zichtbaar dat de SGP op Urk steeds meer aanhang krijgt over de hele breedte van de bevolking, dus niet meer alleen het reformatorisch smaldeel. De trend van de laatste paar jaren is dat met name jongeren zoeken naar alternatieven op rechts. Te zien is dat de PVV bij landelijke verkiezingen steeds meer stemmen op Urk verwerft.

Plaatselijke concurrentie

In onderstaande grafieken is zichtbaar gemaakt hoe de Urker die bij landelijke verkiezingen SGP stemt, de partij niet altijd meer trouw blijft bij lokale verkiezingen.

De SGP heeft zich altijd geprofileerd als een getuigenispartij: principieel, Bijbelgetrouw en de overheid als Gods dienares. Op plaatselijk niveau bleken de standpunten in de praktijk nog wel eens dicht bij elkaar te kunnen liggen. In de uitslagen is duidelijk te zien dat een deel van de plaatselijke achterban bij plaatselijke verkiezingen anders stemt. Sinds 2010 is het verschil in absolute percentages fors, terwijl dit bijvoorbeeld in de jaren 1989 en 1990 veel dichter bij elkaar lag.

Trendbreuk WOII

De vraag wordt weleens gesteld: zijn er ook verschillen in stemmingsresultaten voor de SGP als je kijkt naar de periode voor de Tweede Wereldoorlog en daarna? En verschilt het beeld significant tussen de verkiezingen plaatselijk en landelijk? 

De linker grafiek toont de stemmen op de SGP bij lokale verkiezingen als percentage van het totaal. De rechter grafiek toont het percentage van de stemmen dat uitgebracht wordt op de SGP bij landelijke verkiezingen.

De SGP was in de begintijd vooral een partij die sterk was gebonden aan personen. Dit fenomeen komt vaker voor. De SGP kon bij lokale verkiezingen qua stemaandeel wedijveren met de grote ARP. Bij landelijke verkiezingen stelden de resultaten voor de SGP op Urk niet erg veel voor. Na de oorlog veranderde dit beeld echter grondig. In de stemmen vanaf 1946 tot 1972 is deze trend voor landelijke verkiezingen ook goed te zien:

Zetelverdeling Urker Gemeenteraad

In de loop der jaren is het aantal maximaal te bezetten zetels in de gemeenteraad langzaam gegroeid, dit is uiteraard gebaseerd op het inwonersaantal. De twee kleine christelijke partijen RPF en GPV zijn gefuseerd, waardoor er een grote partij op Urk ontstaat: de ChristenUnie. Een constante en stabiele factor in de gemeenteraad is (Unie) Gemeentebelangen (tot 1998 Comité Gemeentebelangen). Vanaf 2010 komt ook HvU in de raad met 4 zetels. Dit is aan de omvang van de SGP en ChristenUnie te merken. In 2014 herpakt de SGP zich weer met 5 zetels, maar door nog een afsplitsing zie je in 2018 opnieuw een verschuiving plaatsvinden, dit keer weer met een nieuwkomer.

Wanneer stemmen?

In welk seizoen of welke maand stemmen we en hoe vaak eigenlijk? En wat doet dat met het aantal stemmen op de SGP?

We stemmen niet altijd in maart, integendeel. Het is de maand mei die wellicht toch de beste papieren heeft. In de zomer stemmen doen we niet, misschien te warm? Wellicht is september een mooi alternatief. En dan mag het best een beetje miezeren…

Bovenstaande cijfers zijn samengesteld door de Feiten&Cijfer commissie voor het 100 jarig jubileum.